เมโสโปเตเมีย

(Mesopotamia)

ถึงแม้ว่าารยธรรมอียิปต์และเมโสโปเตเมียจะเป็นอารยธรรมเกษตรกรรมเช่นเดียวกัน แต่การพัฒนารูปแบบแห่งอารยธรรมนั้นก็มิได้เป็นไปในทำนองเดียวกัน อย่างน้อยที่สุดในด้านความเชื่อถือหรือศาสนา อียิปต์มีความเชื่อในภพหน้า มีความหวังที่จะมาเกิดใหม่ในขณะที่ชาวเมโสโปเตเมียจะมองโลกในแง่ปลงทุกข์ หวาดกลัว และไม่คิดเรื่องที่จะกลับมาเกิดใหม่เลย แต่หวังว่าจะมีชีวิตอยู่อย่างปลอดภัยในภพนี้เท่านั้น การเรียนเรื่องดินแดนพระจันทร์เสี้ยวนั้นแท้จริงคือการเรียนเรื่องอารยธรรมแห่งเอเชียตะวันตก ซึ่งจะประกอบด้วยอารยธรรมของชนเหล่านี้ คือ อารยธรรมของพวกบาบิโลเนีย แคลเดีย ในเขตเมโสโปเตเมีย อารยธรรมฮิบรูว์หรืออิสราเอล และอารยธรรมเปอร์เซีย

ถ้าอียิปต์คือ "ของขวัญแห่งลุ่มน้ำไนล์" บริเวณเมโสโปเตเมียก็น่าจะมีชื่ออย่างเดียวกันว่า "ของขวัญแห่งลุ่มน้ำไทกริส-ยูเฟรติส" แม่น้ำทั้งสองนี้มีต้นกำเนิดที่บริเวณที่ราบสูงอาร์เมเนียไหลมาทางตะวันออกเฉียงใต้สู่อ่าวเปอร์เซีย ปัจจุบันนี้แม่น้ำทั้งสองไหลมารวมกันที่บัสรา (Basra) แต่ในสมัยโบราณนั้นจะไหลตัดเดลต้าออกจากกัน โคลนตมที่แม่น้ำทั้งสองพัดมาทับถมกันนั้นเป็นดินสมบูรณ์ซึ่งมีประโยชน์ต่อการเกษตรกรรมเป็อย่างยิ่ง ทำให้ดินแดนนี้มีชื่อว่า "ดินแดนระหว่างแม่น้ำ" คือ "เมโสโปเตเมีย"

ดินแดนเมโสโปเตเมียนี้เป็นส่วนตะวันออกสุดเขตที่เรียกว่าดินแดนพระจันทร์เสี้ยว ซึ่งทางตะวันตกสุดก็คือซีเรียและปาเลสไตน์ ส่วนบริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำไทกริส-ยูเฟรติสนั้นจะเป็นดินแดนส่วนใหญ่ของเขตที่เรียกว่า "Fertile Crecent"